Okullar açılıyor! Öğrencilerin tatil boyunca ihmal edilen beslenme düzenine dikkat!

Okullar açılıyor! Öğrencilerin tatil boyunca ihmal edilen beslenme düzenine dikkat! Yaz tatilinde kimi zaman kendimizin ve ailemizin beslenme düzenini ihmal ederiz. Tatil planları, seyahatler gibi dönemlerde aşırıya kaçılabilir ya da rutin beslenme düzenine oranla öğünler atlanabilir.

Okulların açıldığı günlerde öğrencilerin bedensel ve zihinsel gelişimleri ile birlikte okul başarısına da etki eden sağlıklı ve düzenli beslenme alışkanlığı geliştirmelerine önem vermek ve öğrencilere bu konuda destek olmak önem kazanır.
 

Düzenli kahvaltı alışkanlığı geliştirmeye dikkat!

Bu dönemde karşılaşılabilecek en önemli sorunlardan biri ‘kahvaltı etmeyi kabul etmeyen çocuklardır. Sabah kahvaltısının, çocukların büyüme ve gelişiminde ne kadar önemli olduğu tartışma götürmez. Bunun nedeni ise akşam yemeği veya sonrasında alınan ara öğünle kahvaltı yapılan zamana kadar geçen süredir. Bu süre 8 saat ile 12-14 saat arasında seyreder. Bu açlık süresinin ilk 3-4 saatinin ardından geçen süre ise büyümekte olan çocuğun gereksinimi olan enerji ve besin öğesi ihtiyaçlarının kendi vücudundaki depolardan sağlanmasını gerektirir. Bu durum enerji açısından bir soruna yaratmayabilir fakat vitamin ve mineraller ile protein açısından kritik olabilir. Bu nedenle büyüme ve gelişme süreciyle okul başarısı açısından uzun bir açlık süresinden sonra kahvaltı elzem bir öğündür.

En az kahvaltı yapmak kadar önemli bir diğer husus da kahvaltıda alınan besinlerin çeşitliliği ve miktarıdır. Doğru, sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmenin her yaş grubunda besin çeşitliliği ve alınan besinlerin miktarı olduğu düşünülürse, özellikle büyüme ve gelişme çağındaki çocuklarımız ve bunların okul başarısının önemi göz önünde tutulduğunda kahvaltı daha da önem kazanır.

Çalışmalar, güne farklı gruplardan besinlerle hazırlanmış bir kahvaltıyla başlayan çocukların okul başarısının arttığını gösteriyor. İyi bir kahvaltı çocukların öğrenme sürecini ve beyin gelişimini de olumlu yönde etkiliyor. Kahvaltı yapan çocukların daha başarılı olduğu, derste konsantrasyon sorunu yaşamadıkları için karşılaştıkları problemleri daha kolay çözebildikleri, okul performanslarının fiziki performans da dahil olmak üzere daha uzun sürdüğü, dolayısıyla daha geç yoruldukları ve kas işlevlerinin daha iyi olduğu biliniyor.

Türkiye’de okul çağındaki çocuklarda başta olmak üzere şişmanlık/obezitenin çok yaygın olduğunu, hatta Avrupa Bölgesi’nde en yaygın toplumların başında ülkemizin geldiğini biliyor muydunuz?




 

İşte Rakamlar

Şişman olan çocuklar yetişkin çağlarında şeker ya da kalp-damar hastalıklarına daha kolay yakalanır, bu nedenle vücut ağırlığı denetimi çok önemlidir. Kahvaltı yapmanın büyük önemi olduğu gibi öğlen ve akşam yemekleri, yani ana öğünlerin de atlanmadan yapılması ve bu öğünlerde de tüketilen besin miktarı ile besin çeşitliliğinin sağlanması büyük önemlidir. Özellikle kahvaltı yapan çocukların, okullarda abur cubur tüketimlerinin daha düzenli olduğu bilinmektedir. Çocuklar arasında şişmanlık kadar gizli açlık da önemli bir sorundur. Kahvaltı yapmayan, ana öğünleri tüketmeyenlerin çocukların özellikle vitamin ve mineral yetersizliklerinin yanı sıra büyüme ve gelişmelerinin de kahvaltı ve diğer ana öğünleri yapanlara göre kötü olduğu bilinmektedir.

Fiziksel ve zihinsel performansın gün boyu en üst düzeyde tutulabilmesi, düzenli olarak ara ve ana öğünlerin tüketilmesi ile mümkündür. Bu nedenle, öğün atlanmamalıdır. Günlük tüketilecek besinlerin 3 ana, 2 ara öğünde alınması en uygun olanıdır.
 

Türkiye Çocukluk Çağı (7-8 Yaş) Şişmanlık Araştırması’na Göre

Çocuklarınızın gelişimini düzenli takip etmeniz mümkün!

Beslenme ilintili hastalıkların özellikle yetişkin yaşlarda görülmesini azaltmanın yolu küçük yaşlarda verilen beslenme eğitimidir. Küçük yaşlarda, okul öncesi dönemde ve ilköğrenim çağında kahvaltı yapmayan, ana öğünlerinin yeterli ve dengeli tüketiminin önemini bilmeyen çocukların yetişkinlikte şeker hastalığı, kalp sorunları ve hipertansiyona daha sık yakalanma riski olduğunu biliyor muydunuz?
 

Erken yaşta beslenme eğitiminin neden önemli?

2016 Yemekte Denge Çalıştayı Sonuç Bildirgesi'ni okumak için tıklayın!

Sigara içen bir ailede yetişen çocuğun sigara içme şansının daha yüksek olduğunu biliyor muydunuz? Sigara içen bir babanın çocuğuna “sigara içme” demesi ne kadar sonuçsuz kalacaksa, evde kahvaltı etmeyen ve ana öğünleri tüketmeyen ailelerin çocuklarını ikna etme ve onlara bu doğru alışkanlıkları vermeleri de aynı oranda zordur. Çocuklar anne ve babalarını, öğretmenlerini taklit ederler.

Çocuklara ara öğün alışkanlığı kazandırmak da aynı şekilde önemlidir. Çocuğunuzun hoşuna gidecek taze hazırlanmış bir sandviç, süt, ayran, taze ya da kuru meyve, sebze çubukları gibi alternatifler hazırlayabilirsiniz.

Çocuklara okulda yemek veriliyorsa, verilen menülerin bir diyetisyen tarafından kontrol edilerek düzenlendiğinden emin olmalısınız. Eğitim-öğretim süresi uzun, tam tedrisat çalışan okullarda evden verilen yemeklerin öneminin büyük olduğu hatırlanmalıdır, sağlıklı ara öğün seçimleri mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Ancak bekletilen yemeklerin ve özellikle protein içeren besinlerin (et ve et ürünleri, yumurta, süt, yoğurt, peynir gibi ürünler başta olmak üzere) tüketimi sırasında çok dikkatli olmak gerekir. Bu besinler oda sıcaklığında ve özellikle yaz aylarında rahatlıkla bozulabilir ve çocukları besin zehirlenmeleriyle karşı karşıya bırakabilir.

Çocukların beslenme çantası içeriğinin, daha önce okullara Sağlık Bakanlığı tarafından önerilen menü örneklerine göre hazırlanmış olması ve içeriklerin sıklıkla kontrol edilmesi de önemlidir.

Çocuklar beslenme saatlerinde peynir, yumurta, taze sebze ve meyve gibi besinler ve süt, ayran, taze sıkılmış meyve suyu gibi içecekleri tüketmeye özendirilmelidir.

Kaynaklar:
1- Ayşe Baysal. Beslenme Kitabı, Hatiboğlu Yayınları.
2- http://beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=385
3- http://beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=188
4- http://beslenme.gov.tr/content/files/yeterlibeslenme/10_okul_cocuk_beslenme.pdf
5- http://beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=50