Gebelik diyabeti nedir, nasıl önlenebilir?
Gestasyonel Diyabet, ilk kez gebelik döneminde ortaya çıkan, genellikle beslenme tedavisi ve yaşam tarzı değişikliği ile kontrol altına alınabilen, gerekli durumlarda insülin tedavisinin uygulandığı diyabet türüdür. Tedavi, izlem ve yaşam tarzı değişikliği ile kontrol altına alınabilen gestasyonel diyabet ihmal edildiği takdirde, annenin ve bebeğin ileri yaşamda diyabete yakalanma riskinin %70-80 olduğu bildirilmektedir.
Gebelik öncesi yeterli insülin salgılayabilen pankreas hücreleri gebeliğin ilerlemesiyle yeterli insülin salgılayamaz, bu nedenle daha önce diyabet belirtisi olmadığı halde gebelik boyunca kan şekeri yükselebilir. 'Gestasyonel Diyabet' olarak isimlendirilen bu tablo, gebelik bitiminde genellikle düzelir. Genellikle ailesinde çok sayıda diyabetik kişiler bulunan, 30 yaşın üzerinde, fazla kilolu hamileler gestasyonel diyabet açısından risk taşırlar.
Gebelikte iki kişilik değil, yeterli ve dengeli beslenin
Gebelikte sizin için ideal olanın üzerinde kilo almanız, gebelik şekeri olarak bilinen, gestasyonel diyabet ve yine halk arasında gebelik zehirlenmesi olarak da bilinen preeklampsi (yüksek tansiyon) ve düşük riskini arttırabilir.
“Sen iki canlısın daha çok yemelisin” efsanesi
Birçok anne adayının gerek kendisi gerek aileleri ve yakınları, gebelikte besinlere olan ihtiyacın çok fazla arttığına inanmaktadır. Oysaki gebeliğin 1. ve 2. trimesterinde yani gebeliğin ilk 6 ayında enerji gereksinimi normalden çok da farklı değildir. Gebeliğin son trimesterinde yani son 12 haftasında enerji ve besin öğesi ihtiyacı nispeten artar.
Gebelikte artan enerji ihtiyacımı nasıl karşılayabilirim?
Artmış enerji ve besin öğesi ihtiyacını karşılamak için yeterli ve dengeli beslenerek, besin çeşitliliğine önem vermek son derece önemlidir. Artan enerji gereksinimini karşılamak üzere, günlük yeterli ve dengeli beslenme düzenine ek olarak, 1 su bardağı süt veya yoğurt ile 1 porsiyon meyveden hazırlanmış bir içecek veya taze/kuru meyve ile hazırlanmış sütlü veya yoğurtlu yulaf ezmesi, 1 avuç içi kadar çeşitli kuruyemiş, 2 dilim tam tahıllı ekmekle hazırlanmış beyaz peynirli bir tost gibi besleyici ara öğün seçenekleri tüketilebilir, bunun yanı sıra ana öğünlerinizden birisine, 2 köfte kadar et-tavuk-balık ve 1 dilim tam tahıllı ekmek ilave etmek de bir seçenek olabilir.
Gestasyonel diyabet tanısı alan anne adayları nasıl beslenmeli?
Bu süreçte bazı anne adayları sadece yaşam tarzı değişiklikleri yoluyla kan şekeri seviyelerini kontrol edebilirken, insülin gibi ilaçlara da ihtiyaç duyulabilir. Her zaman diyetisyeninizin ve hekiminizin veya tavsiyelerine uyum sağlayın. Bununla birlikte; yaşam tarzınızda yapacağınız değişiklikler, gebelik diyabeti yönetiminde önemli bir role sahip olacak.
Sağlıklı bir diyet, fiziksel aktivite ve çok fazla kilo alımından kaçınmak, kan şekeri seviyelerinin kontrolüne yardımcı olmak açısından önemlidir.
Sağlıklı ve dengeli bir diyet için genel önerilerin yanı sıra;
- Öğünlerin düzenli aralıklarda tüketilmesi, genellikle günde üç ana öğün ve ara öğünler ile kan şekerinin gün boyunca belli bir düzeyde seyretmesine yardım
- Öğün atlamaktan kaçınmak,
- Kan şekerinde ani yükselmelere neden olmayacak düşük glisemik indekse (GI) sahip besinlerin tüketilmesi. Örneğin, tam buğday ekmek, yulaf, ceviz, yoğurt.
Diyetin Glisemik İndeksini Düşürmek için;
- Tam taneli tahıl ürünleri tercih edin,
- Pirinç yerine bulgur gibi kompleks karbonhidrat kaynaklarından yararlanın,
- Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği gibi liften de zengin besinleri tercih edilmeli.
- Meyve suyu yerine meyvenin kendisi tüketin,
- Kurubaklagilleri haftada 2-3 kez tüketmeye özen gösterin.
Kaynaklar
1. BNF, Nutrition FAQs Pregnancy & Breastfeeding. Erişim: https://www.nutrition.org.uk/attachments/article/840/BNF%20Nutrition%20FAQs%20Pregnancy%20and%20Breastfeeding_healthy%20weight%20in%20pregnancy.pdf
2. BNF, Healthy weight in pregnancy. Erişim: https://www.nutrition.org.uk/healthyliving/nutritionforpregnancy/pregnancyweight.html
3. Eat right, Healthy Weight during Pregnancy. Erişim: https://www.eatright.org/health/pregnancy/prenatal-wellness/healthy-weight-during-pregnancy
4. Türkiye Diyabet Vakfı, Diyabet ve Gebelik. Erişim: https://www.turkdiab.org/diyabet-hakkinda-hersey.asp?lang=TR&id=57
5. T.C. Sağlık Bakanlığı, Kan Şekerini Etkileyen Besinler. Erişim: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/t68.pdf
Lütfen bekleyiniz...
Formunuz Başarıyla Bize Ulaştı!
Bizimle İletişime geçtiğiniz için teşekkür ederiz.